با شکل گیری دوباره ی امارت اسلامی طالبان در افغانستان حالا تلاش ها برای فرار از این کشور افزایش یافته است. بر بنیاد گزارش ها روزانه به گونه ی میانگین از دو تا 5 هزار شهروند افغان که نگران وضعیت کنونی هستند تلاش دارند تا به گونه ی غیر قانونی وارد ایران شوند.

 

ظاهرن این تصمیم پس از آن از سوی این شهروندان روی دست گرفته شده که بیکاری در افغانستان افزایش یافته است و گروه طالبان نیز با اعمال فشار بر شهروندان تلاش می کنند تا به عمر نظام شان را طولانی سازند. بازداشت و حتا کشتار افرادی که وابسته به رژیم گذشته بودند از موارد درشتی بوده که طالبان در هفته های پسین متهم به این عملکرد ها هستند.

 

بر بنیاد گزارش ها شهروندان افغان که بیشتر شان پاسپورت ندارند، تلاش می ورزند برای نجات جان خود راه پُر خطر قاچاق را در پیش گیرند. این گروه تلاش می ورزند تا با استفاده از راه قاچاق به ایران بروند. برخی دیگر نیز که دارای گذرنامه هستند و تهدیدی متوجه شان نیست میکوشند از راه زمینی وارد پاکستان شوند.
این روند روزانه ادامه دارد، در حالی که وضعیت به گونه ی جدی در افغانستان بدتر از پیش شده است، اما شهروندان افغان فکر میکنند که برای نجات جان شان نیاز است تا خطر مرگ را قبول کنند و برای رهایی از وضعیت موجود خود را به کشورهای همسایه برسانند.

 

در حال حاضر شماری از فعالان اجتماعی هشدار میدهند که ادامه ی این وضعیت برای افغانستان جبران نا پذیر است، زیرا عملکرد طالبان در برابر شهروندان افغان و همچنان ادامه وضعیت نا هنجار اقتصادی و سیاسی در کشور، هزاران نیروی آموزش دیده نا گزیر میشوند تا افغانستان را ترک کنند.

 

در حال حاضر شهروندان افغان به ویژه آنانی که نسل با سواد هستند به این درک رسیده اند که وضعیت سیاسی و اجتماعی در افغانستان تغییر نمی کند. در حالی که طالبان فرصت دارند با شکل دهی حکومت فراگیر زمینه ی به رسمیت شناختن حکومت شان را فراهم سازند، اما طالبان در حال حاضر تأکید می ورزند که این گروه آماده ی تقسیم قدرت نیستند.

 

در این میان شهروندان افغان بیشتر از هر گروه دیگر آسیب های روانی و اجتماعی را تجربه می کنند. به باور آگاهان ادامه این وضعیت سبب بدتر شدن اوضاع می شود و زمینه را برای گسترش فرار مغزها از افغانستان فراهم میکند. گروه طالبان در هفته های پسین متهم هستند که با بازداشت و به زندان افگندن چهره های با نفوذ تلاش دارند تا وضعیت را به سود خود رقم بزنند.

 

اما این عملکرد امارت اسلامی با واکنش های ملی و جهانی رو به رو شده است. هرچند گروه طالبان تأکید می ورزند که هیچ گونه تهدیدی متوجه شهروندان افغان نیست و هر گروهی میتواند به گونه ی آزادانه در افغانستان زنده گی کنند، اما این ادعا ها برخلاف تعهدات پیشین طالبان بوده و ظاهرن این عملکردهای آنان منجر به تأخیر در روند به رسمیت شناختن امارت اسلامی شده است.